Noordzee-data voor iedereen dankzij sensoren bij nieuwe windmolenparken

TenneT bouwt 5 platforms om 3 nieuwe windmolenparken op de Noordzee aan te sluiten op het hoogspanningsnet. Maar zou je zo’n platform ook kunnen gebruiken om sensoren en communicatiemiddelen aan op te hangen? “Toen we hier samen met Rijkswaterstaat verder over nadachten, realiseerden we ons dat we deze vraag vaker zouden krijgen”, vertelt project developer Marien Ruppert van TenneT. “Er zijn veel meer partijen voor wie gegevens van de zee interessant kunnen zijn. Daarom wilden we dit structureler aanpakken en partijen gelijk bij elkaar brengen om dubbel werk te voorkomen.”

Het project Maritiem Informatievoorziening ServicePunt (MIVSP) was geboren. TenneT is verantwoordelijk voor de stroomvoorziening: de platforms zelf, de fysieke ruimte en dikke elektriciteitskabels naar de wal – met binnenin een glasvezelkabel om de verzamelde data te versturen. Rijkswaterstaat verzorgt de informatievoorziening: de sensoren voor het inwinnen van relevante data, de aansluiting op telecommunicatienetwerken aan land en de verspreiding van de gegevens naar belanghebbende partijen.

Door de samenwerking met verschillende partijen is het inkoopproces voor de sensoren steeds weer anders, legt Patrick Loggen, projectmanager bij Rijkswaterstaat, uit. “Soms werken we op basis van een vraag uit de markt. Het KNMI levert bijvoorbeeld zelf sensoren aan voor meteorologische metingen, zoals windrichting en -snelheid, luchtdruk en temperatuur. In andere gevallen kunnen we de contracten van bestaande projecten van Rijkswaterstaat gebruiken. En de ecologische sensoren – bijvoorbeeld radars om vogels en vleermuizen te detecteren – zijn helemaal nieuw. Daarvoor hebben we zelf een aanbesteding gedaan.”

Bij de coördinerende rol van Rijkswaterstaat hoort ook het op elkaar afstemmen van de verschillende sensoren. Diane Dorreboom, omgevingsmanager bij Rijkswaterstaat: “In samenwerking met TNO onderzoeken we welke sensoren elkaar beïnvloeden om zo te bepalen waar we ze het beste kunnen ophangen. Het is ingewikkeld en kostbaar om zulke tests op zee te doen. Daarom hebben we nu ook een testlocatie op de wal, in Stellendam. Die testlocatie is onderdeel van het Offshore Expertise Centrum. Daar kunnen we in samenwerking met partijen als de TU Delft ook andere Noordzee-onderzoeken doen.”

Het heeft nog heel wat voeten in de aarde om de sensoren volgens planning op zee te krijgen, zo bleek bij de inrichting van het 1e platform: Borssele Alpha. “Offshore-projecten vragen om een andere manier van werken”, stelt Ruppert. “Er gelden vergaande veiligheidseisen en alles moet weers- en zeebestendig zijn. Bovendien kun je er niet zomaar heen. Daarom moest Rijkswaterstaat onze planning volgen.” Dorreboom vervolgt: “Dat was keihard werken, want we hadden een absolute deadline: in mei 2019 ging het platform naar zee. We zijn trots dat het gelukt is om alles binnen de beschikbare tijd te installeren en te testen.”

Inmiddels is het 1e platform operationeel. Sinds 1 september 2019 staat Borssele Alpha klaar om de opgewekte stroom van 94 nog te bouwen windmolens naar het hoogspanningsnet te brengen. Ruppert: “Rijkswaterstaat en TenneT zijn allebei trots. We leren veel van elkaar. Rijkswaterstaat bijvoorbeeld op het gebied van offshore werken en onze planning volgen. Wij onder meer op het gebied van coördinatie met andere partijen. Die samenwerking willen we graag doorzetten.”

Een uitgebreide versie van dit artikel lees je in het nieuwste magazine Rijkswaterstaat Zakelijk & Innovatie.