Verbindingen TenneT op Noordzee hoogste capaciteit ter wereld

TenneT sluit windparken op Noordzee aan met verbindingen met hoogste capaciteit ter wereld

IJmuiden Ver offshore converter station. Foto, TenneT.
IJmuiden Ver offshore converter station. Foto, TenneT.
  • Wereldwijde innovaties voor windgebied IJmuiden Ver
  • Voor het eerst kabels en converterstations voor aansluiten windenergie op zee met capaciteit van 2 gigawatt
  • Beter voor de omgeving, beperking van de kosten

Op zaterdag 5 april is bekend dat TenneT als netbeheerder op land én op zee van 2024 tot en met 2030 6,1 GW aan nieuwe offshore windparken gaat aansluiten op het Nederlandse hoogspanningsnet. Daarbij maakt TenneT gebruik van technieken die kostenefficiënt en toekomstbestendig zijn en wordt tegelijkertijd de omgeving en het milieu zo veel mogelijk ontzien tijdens de aanleg.

Manon van Beek, CEO TenneT: “Wij leveren hiermee een belangrijke bijdrage aan de versnelling van de energietransitie. Op basis van onze ervaringen met innovatieve technologie in Duitsland kunnen wij nu de Nederlandse ambities voor de ontwikkeling van wind op zee met minder kabels, minder platforms en minder ruimtelijke impact en hinder voor de omgeving en het milieu zowel op zee als op land helpen realiseren.”

De Minister van Economische Zaken & Klimaat (EZK) heeft met zijn brief aan de Tweede Kamer vandaag een belangrijke stap gezet in de uitvoering van de routekaart voor de ontwikkeling van windenergie op zee tot 2030. TenneT heeft van EZK de verantwoordelijkheid gekregen voor het aansluiten van in totaal 9,6 GW[2]. Daarvan zal 5,6 GW worden aangesloten met wisselstroomverbindingen en 4 GW met innovatieve gelijkstroomverbindingen. Samen met de al operationele windparken op zee komt de capaciteit aan wind op zee in 2030 uit op 10,6 GW. Dit komt overeen met bijna 22 keer de capaciteit van de kerncentrale in Borssele.

IJmuiden Ver offshore converter station. Foto, TenneT.

Wereldprimeur met capaciteit van 2 GW

Voor de windenergiegebieden Hollandse Kust (west) en Ten Noorden van de Waddeneilanden wordt geprofiteerd van TenneT’s gestandaardiseerde concept met offshore transformatorstations van 700 MW. Deze bundelen de elektriciteit van de windparken. 220 kV kabels transporteren de windstroom vervolgens naar de kust.

Bij het verder op zee gelegen windenergiegebied IJmuiden Ver zullen twee gelijkstroomverbindingen (bestaande uit kabels en converterstations) worden gebruikt; voor het eerst ter wereld met een capaciteit van 2.000 MW (2 GW). De kabels hebben een spanningsniveau van 525 kV (525.000 Volt). Op deze manier wordt er optimaal gebruik gemaakt van de schaalgrootte van dit gebied en dit sluit ook aan bij de wens van windindustrie voor grotere windparken. Bij een grotere capaciteit van 2 gigawatt zijn maar twee in plaats van zes kabels nodig (lagere kosten) en is er dus ook een kleiner ruimtebeslag. Ook zijn minder tracés op land nodig, waardoor de omgeving zoveel mogelijk wordt ontzien.

Veel profijt van Duitse activiteiten

De stap naar verbindingen met een vermogen van 2 GW is mogelijk vanwege TenneT’s unieke ervaring met HVDC[1] netaansluitingen in Duitsland. Daar sluit TenneT op grote schaal offshore windparken aan op basis van gelijkstroom. Gelijkstroomkabels van 2 GW, maar dan op land, vormen ook de basis voor de aan te leggen SuedLink en SuedOstLink. Het hoge spanningsniveau van 525 kV gebruikt TenneT voor de nieuwe internationale verbinding tussen Duitsland en Noorwegen, NordLink.
Bij het aansluiten van windparken bij IJmuiden Ver zullen dus twee offshore converterstations van elk 2 GW worden geplaatst die de door de windparken opgewekte wisselstroom omzetten in gelijkstroom. Met deze techniek worden transportverliezen voorkomen. Op land staan dan weer converters die de gelijkstroom omzetten naar wisselstroom voor verder transport en distributie naar bedrijven en huishoudens. Door aansluiting op de meest verstandige punten in het net wordt ook voorkomen dat grote investeringen in het landelijk hoogspanningsnet noodzakelijk zijn. De offshore converters en windmolens bij IJmuiden Ver (ca. 80 km uit de kust) zullen niet vanaf land zichtbaar zijn.

TenneT blijft innoveren

Naast dit innovatieve aansluitconcept geeft TenneT invulling aan haar verantwoordelijkheid als netbeheerder op zee door te werken aan oplossingen om de infrastructuur efficiënter te benutten. In dat licht onderzoekt TenneT samen met de gassector en in overleg met het ministerie van EZK of offshore gasplatforms voor hun energiebehoefte door middel van een aansluiting op het net op zee van duurzame elektriciteit zijn te voorzien. Ook een verbinding van IJmuiden Ver met het Verenigd Koninkrijk die gebruikt kan worden als interconnectie (WindConnector) op momenten dat het minder waait, kan bijdragen aan een efficiëntere benutting van de infrastructuur.

Wind op zee basis voor energietransitie

Volgens TenneT is windenergie op zee is essentieel voor onze energietransitie. Manon van Beek: “Het geeft ons niet alleen heel veel duurzame stroom, maar het zal op termijn ook een belangrijke bron vormen voor groene waterstof waarmee ook andere sectoren dan de elektriciteitssector de nodige stap naar verduurzaming kunnen zetten. Denk aan transport, industrie, kunstmestproductie en scheep- en luchtvaart. Tot nu toe is het grotendeels een elektriciteitstransitie, maar alle andere sectoren zullen ook mee moeten en wij helpen graag mee de juiste voorwaarden te scheppen.”

IJmuiden Ver offshore converter station. Foto, TenneT.