Virtual Reality van het MIWB wordt overal gebruikt

Hoe ziet een machinekamer van een schip eruit? Hoe is het om er in rond te lopen en handelingen uit te voeren? Tot een aantal jaar terug waren maritiem-studenten grotendeels overgeleverd aan hun eigen fantasie tot aan hun stage. Dankzij twee softwareontwikkelaars van het Maritiem Instituut Willem Barentsz (MIWB), wanen studenten zich op Terschelling met behulp van Virtual Reality in een echte machinekamer van een schip.

Arjan van Vliet en Ralph Schaafsma voor het projectiescherm met en curve. Foto, MIWB
Arjan van Vliet en Ralph Schaafsma voor het projectiescherm met en curve. Foto, MIWB

Arjan van Vliet en Ralph Schaafsma werkten jarenlang aan steeds andere en complexere virtuele machinekamers. Dit deden ze zo goed dat het Noorse bedrijf Kongsberg Digital dit verwerkt heeft in hun product K-Sim Engine software en het in de markt zette.

Hoe het allemaal begon

In 2011 bracht Arjan een bezoek bracht aan het Maritiem Simulator Training Centrum (MSTC) op Terschelling en dacht hij: “Dat kan veel beter op het gebied van graphics, leidingwerk, control units en interactie.” Vervolgens voer hij twee weken mee op een containerschip, de OOCL Sint Petersburg met een MAK11 hoofdmotor en bracht de hele machinekamer in kaart. Kongsberg Digital zag de marktpotentie van de simulatie. Tijdens het ontwikkelproces benutte Arjan de expertise van de simulatorinstructeurs van het MIWB. Een waardevolle samenwerking was geboren tussen deze partijen.

Een gouden zet

De samenwerking bleek een gouden zet, inmiddels zijn de simulaties van Arjan en Ralph sinds 2012 de hele wereld overgegaan, van de Verenigde Staten tot de Filipijnen. Dit heeft een enorme impact in het maritiem onderwijs. Na de MAK11 heeft het duo ook simulaties van de MC90 en de M11-CNTNR op basis van de simulatiemodellen van Kongsberg Digital gemaakt. De nieuwste simulator bevat de machinekamer van een L11-ME-SCC, gebaseerd op de Suez-Max Olietanker Ottoman Tenacity. “Dat is ons meest uitgebreide model. Daar zitten heel veel variabelen in en is grafisch bijna een echte kopie van het originele schip.”

Virtueel een schip vaarklaar maken

De opstelling op Terschelling wordt gebruikt door alle maritieme opleidingen in Nederland en bestaat uit een projectiescherm met een curve. Door middel van een VR-bril of een Xbox-controller kunnen studenten in een virtuele machinekamer aan de slag met verschillende scenario’s. “Een docent kan bijvoorbeeld een koud schip inladen, waarbij de studenten alle systemen moeten opstarten en het schip vaarklaar moeten maken”, legt Arjan uit.

“Denk aan systemen zoals lucht, koelwater en elektriciteit, om de hoofdmotor te kunnen starten. De studenten leren zo echt hoe alles werkt en hoe de interactie tussen de systemen verloopt. Door ze fouten te laten maken, krijgen studenten de kans om de procedures door en door te leren kennen. Met deze aanpak van trial-and-error oefenen ze situaties, zoals oververhitting, brand en lekkage, die op een echt schip niet te oefenen zijn.”

Korte lijnen met het werkveld

“Op de User Conference van Kongsberg spreken we gebruikers van over de hele wereld. Zo blijven we op de hoogte van wat de wensen zijn en hoe wij dit kunnen verwerken in de software”, aldus Arjan. Ook de lijntjes met de docenten van het MIWB zijn kort volgens Arjan. “Als er iets is waar docenten moeite mee hebben, dan kunnen wij dat direct aanpassen. Zo heeft het MIWB veel invloed op het lesmateriaal dat door opleiders over de hele wereld gebruikt wordt. Dat is best een bijzonder gevoel.”

Kongsberg Digital is de eigenaar van het product en heeft het laatste woord in beslissingen. “Het is eigenlijk een two-way-street”, vertelt Ralph, “het voelt alsof we echt onderdeel zijn van het team. Regelmatig gaan we naar Noorwegen om daar te werken en kennis uit te wisselen. Samen brengen we de simulatiemarkt in zijn totaliteit steeds verder.”

Een allesomvattend calamiteitenmodel in de maak

Kongsberg Digital heeft aangegeven behoefte te hebben aan een simulatiemodel voor calamiteiten dat verdergaat dan alleen de machinekamer. “We zijn al anderhalf jaar bezig met een vrije val-simulator”, vertelt Ralph. “Wat doe je als je moet evacueren in de sloepen? Als het aan ons ligt kun je dat met onze setup straks oefenen met alles erop en eraan, inclusief bewegend platform om de vrije val en het varen te simuleren.”

Over het Maritiem Instituut Willem Barentsz

Het Maritiem Instituut Willem Barentsz, met de hoofdvestiging op Terschelling, kent een lange geschiedenis. Al sinds 1875 is er een zeevaartschool op het eiland. Tegenwoordig is de zeevaartschool uitgegroeid tot het best uitgeruste nautisch-technische instituut van Nederland.

Het biedt de bacheloropleidingen Maritiem Officier, Ocean Technology en Maritieme Techniek en de master Marine Shipping Innovations. Daarnaast kunnen professionals verschillende cursussen op maritiem gebied volgen. Tenslotte beschikt het instituut over een aantal lectoraten en heeft het een hypermodern Simulator Centrum. Het MIWB is onderdeel van NHL Stenden Hogeschool.