Waddenzee heeft één sterke beheerder nodig

Het gaat goed met de zeehond maar niet goed met de vogels en de visstand in de Waddenzee volgens de Waddenvereniging. De vereniging vindt dat er één sterke beheerder nodig is voor de Waddenzee, werelderfgoed op de lijst van Unesco. Nu zijn er dertien beheerders verantwoordelijk voor een bepaalt stukje. “Als we niet opletten, blijft de vogelstand afnemen en kunnen zeehonden noch vissers straks nog vis vinden in de Waddenzee”, waarschuwt de belangenclub.

Vrijdag komen Nederland, Duitsland en Denemarken bijeen in Leeuwarden voor de trilaterale regeringsconferentie over de bescherming van de Waddenzee. Meer dan 100 wetenschappers deden onderzoek naar het Waddengebied en legden hun bevindingen vast in het Quality Status Report (QSR). De Waddenvereniging maakte op basis van dat rapport hun balans op met als titel ‘Staat van de Wadden’.

Het gaat goed met de zeehond maar de vis en de vogel heeft het zwaar
Volgens het Quality Status Report (QSR) gaat het goed met de zeehonden, maar is er voor veel vogels reden tot zorg. Vooral de broedvogel doet het slecht. Trekvogels doen het beter, maar ook voor deze soort bespeuren de makers van het rapport negatieve trends. Er komen bijna 500.000 minder trekvogels naar de Waddenzee, een belangrijke stop op hun internationale trekroute. En ook de broedvogels in het Waddengebied hebben het slecht. Geen van de doelstellingen voor verbetering zijn gehaald. Soorten als de watersnip en bonte strandloper worden met uitsterven bedreigd.

Visstand
Volgens de Waddenvereniging is voor de vissoorten moeilijker een conclusie te trekken omdat er te weinig onderzoek word gedaan. Wel wordt als sinds 1956 door medewerkers van het NIOZ een fuik in het Marsdiep gegooid. Uit die gegevens blijkt dat er, gemeten in kilo’s, nog maar 10 procent aan vis wordt gevangen ten opzichte van de jaren 50 van de vorige eeuw. Die daling is al in de jaren 80 ingezet. De afname van de volwassen schol-populatie houdt volgens het rapport mogelijk verband met de garnalenvisserij. Verder zien de onderzoekers ook nieuwe vissen in de Waddenzee. Vooral vissoorten die van warmer water houden. De watertemperatuur in de Waddenzee is in de afgelopen 45 jaar met bijna twee graden gestegen.

Eén beheerautoriteit voor het gehele Nederlandse waddengebied
De onderzoekers noemen als grote risicofactoren voor behoud van de Waddenzee: de ingewikkelde samenwerking, het ontbreken van onderzoek en het niet nakomen van gemaakte afspraken. De Waddenvereniging benadrukt daarom nogmaals het belang van één beheerautoriteit voor het gehele Nederlandse waddengebied. En niet 13 afzonderlijke partijen met ieder hun eigen belang. Eén centrale beheerder die een integraal beheerplan opstelt én toeziet op uitvoering daarvan. Een sterke leider is hard nodig. Ook voor het behoud van de Werelderfgoedstatus. Eén leider met: hart voor het wad, kennis van het wad, voldoende mensen en middelen, en een partij die iedereen meekrijgt in zijn plannen.

Klimaatverandering
Welke effecten de klimaatverandering heeft en gaat hebben op de Waddenzee is niet duidelijk. Ondanks in 2014 gemaakte afspraken over onderzoek daarnaar is dat onderzoek nog niet van de grond gekomen.