MOCE ON AIR Talkshow: De Noordzee als energiecentrale

De Noordzee wordt steeds meer een energiecentrale waar offshore wind en offshore olie en gas elkaar kunnen versterken met platforms voor de gasproductie, windparken, installaties voor getijdenenergie, algenkweek, etc. Door deze te integreren ontstaat een gekoppeld energiesysteem. Vanuit deze ‘shared services and products’ wordt de Noordzee als energiegebied verduurzaamd en daalt de kostprijs van hernieuwbare energie. Een voorwaarde is wel dat er geïnvesteerd moet worden.

De drie aanwezige panelleden beslaan de olie, gas en offshore wind industrieën en hebben ieder hun eigen kijken op waarom de Noordzee de energiecentrale van Nederland is. Jo Peters, Secretaris-Generaal van de Nederlandse Olie en Gas Exploratie en Productie Associatie (ofwel, Nogepa), geeft aan dat Nederlands aardgas beter is dan hetgeen wij importeren.  “Olie en gas spelen nog een hele belangrijke rol, dus er is sprake van een spanningsveld tussen de drie industrieën. Ondanks dat veel energie nu duurzaam wordt opgewekt, komt het overgrote deel nog uit fossiele grondstoffen. Olie en gas kunnen voor het behalen van doelstellingen een belangrijke rol spelen, daar wij ook kunnen werken aan CO2-vrij produceren. Het is niet een beetje van dit, of een beetje van dat. Het is en, en, en. Fossiel sterft straks niet uit omdat wij geen grondstoffen meer hebben, maar omdat wij een betere optie hebben gevonden.”

 Luister de podcast van deze talkshow:

Investeren en energieopslag

Aanvullend zegt Berend Scheffers, Director Technology bij EBN: “Wij investeren in olie- en gaswinning onshore en offshore en met onze infrastructuur bieden wij waarde voor Nederlandse samenlevering. Ja, de productie neemt af, na een levensduur van een platform van 20 tot 30 jaar, ruimen wij het netjes op. Wel is het zo dat wij platforms zo lang mogelijk in de lucht willen houden dat creëert namelijk waarde en wij bekijken nu de mogelijkheden voor hergebruik. Als hergebruik geen mogelijkheid meer is, dan kunnen wij andere opties bekijken, zoals het opslaan van CO2 of elektriciteit uit windenergie. Zo zijn er meer mogelijkheden.” EBN  werkt samen met Nogepa en het ministerie van Economische Zaken aan het Masterplan Decommissioing waarin zij gezamenlijk de platforms nestjes willen opruimen of op termijn meer waarde willen creëren voor de gehele value chain. Scheffers geeft verder aan dat de industrie volop aan het leren is. Offshore opslag van CO2 is hier een voorbeeld van. ”Daar zijn wij heel klein begonnen. Ook wat betreft het CO2 vrij maken van gaswinning.  Het zijn kleine stappen maar deze leiden uiteindelijk naar emissievrije energieopwekking. Veder experimenteren wij met de diverse andere gebruiken van platforms, zoals Algenkwekerijen of in de toekomst het herintroduceren van de platte oester.  Overigens kunnen gasvelden die leeg zijn worden hergebruikt om aardgas in op te slaan, of waterstof. Dit kan uitkomst bieden voor de momenten dat de wind niet waait of de zon niet schijnt.”

Gebruik voor offshore wind

Ernst van Zuijlen, Directeur, TKI Wind op Zee, heeft weer een andere kijk op waarom de Noordzee de energiecentrale van Nederland is: “Als er heel veel wordt opgeruimd dan blijft er ruimte over en daar kan offshore wind goed gebruik van maken. Afgelopen jaar hebben wij mooie ontwikkelingen zien plaatsvinden wat betreft de opwekking van energie wind op zee. De kosten van de kilowattuur prijs zijn dramatisch gedaald. En in Duitsland wordt waarschijnlijk het grootste windpark zonder subsidie gebouwd. Van Zuijlen ziet veel ruimte voor synergie tussen olie, gas en wind. Daarnaast pleit hij om de ruimte op de Noordzee zo goed mogelijk in te vullen. Het bestaande blijven gebruiken, mogelijk ook voor nieuwe gebruikers. Om de klimaatdoelstellingen te halen moet het aantal windturbines stijgen naar 2,5 gigawatt. Om dat concreet te maken moet men dan denken aan het plaatsen van 25,000 10MW turbines.” Op de vraag of dit mogelijk is, antwoord Van Zuijlen dat de potentie er is. Nederland bezit veel bedrijven met de juiste kennis en voldoende capaciteit.

Ondersteunen en juist niet tegenhouden

“Het lijkt alsof wij het erg eens zijn en dat klopt ook wel”, haakt Van Zuijlen aan. “Toch zie ik wel spanning. Wind heeft de afgelopen anderhalf tot twee jaar mooie doorbraken laten zien en ik denk dat veel industrieën hebben moeten wennen aan de mogelijkheden die win te bieden heeft. Er is nog zoveel ruimte op de Noordzee voor wind, vooralsnog zien die ik die dichtbij de kut. Veder op zee lijkt het misschien leeg, maar door de scheepvaarroutes, vissers en platforms is het nog knap lastig om groots in te zetten op wind op zee.” Peters reageert dat de ministere van Economische Zaken onlangs een onderzoek heeft afgerond waaruit mogelijk zal blijken dat de nautische vijf mijl zone rondom een platform zal worden verkleind, “Ik durf niets te beloven, maar ik kan mij zomaar voorstellen dat die ruimte beschikbaar wordt gemaakt. Ook wil ik benadrukken dat wij niet in de weg willen staan van wind. Wij willen jullie juist ondersteunen en niet tegenhouden.”

Scheffers vertelt dat men moet gaan kijken naar wat welke sector qua energie gebruikt. Daarin kunnen wij ook al de nodige veranderingen teweegbrengen. Als je transitie ziet als een ladder dan probeer je steeds de twee buitenste latten weg te halen, maar je ziet dan ook dat wij een tussenperiode hebben waarin wij bezig zullen moeten blijven met innovatie binnen olie en gas.” Qua carrière in olie, gas en wind vertelt Scheffers dat ervaren personeel ook voor olie en gas van belang is, onlangs dat de sector langzaamaan zal afbouwen. “Wel kan personeel uit deze industrie met bijscholing relatief snel van start in de wind. Berend: Olie en gas bouwt zich af. Mensen uit onze supply chain met bijscholing ook in de wind. Dit loopt echter niet synchroon, wij willen deze kennis zelf ook zo lang mogelijk behouden en geleidelijk aan door laten stromen naar wind.”

Bekijk of beluister hier de andere talkshows:
– MOCE On Air Talkshow: Een duurzame carriere
– MOCE On Air Talkshow: KI, Techniek en jij