30 actiepunten voor een versterkte samenwerking tussen Vlaamse havens voor een stevigere concurrentiepositie

Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits ondertekent samen met de vier Vlaamse havens van Antwerpen, Gent, Oostende en Zeebrugge en de Vlaamse Havenverenigingen een samenwerkingsakkoord. Aan de hand van 30 actiepunten gaan ze doelgericht samenwerken om de concurrentiepositie van de Vlaamse havens op internationaal vlak te verstevigen. Minister Crevits wil zo de rol van Vlaanderen als belangrijke logistieke topregio met maximale toegevoegde meerwaarde verder uitbouwen.

Vlaanderen wil haar rol als logistieke draaischijf van Europa maximaal uitbouwen. Het heeft immers veel troeven als logistieke topregio. Deze moeten optimaal worden uitgespeeld. Zeker nu. De industriële activiteiten staan wereldwijd onder druk. De Vlaamse havens hebben er alle belang bij als één Europese top-distributieregio naar voren te treden om hun toekomst en die van Vlaanderen veilig te stellen.

Samen werkt
Om onze Europese toppositie te versterken en om maximale meerwaarde voor Vlaanderen te realiseren, is slimme samenwerking een noodzaak. De mondiale concurrentie tussen de havens woedt volop. Om hun concurrentiekracht te versterken kunnen onze havens daarom op verschillende terreinen best samen aan de kar trekken. Flanders Port Area vormt het kader waarbinnen de bestaande en van onderuit gegroeide vormen van samenwerking tussen de havenbesturen en ook nieuwe samenwerkingsinitiatieven worden ontwikkeld.

De beleidsondersteunende paper “samenwerkingsverbanden tussen zeehavenautoriteiten” van het Steunpunt Goederen- en personenvervoer werd als wetenschappelijke onderbouwing gebruikt om de gewenste samenwerkingsvorm te detecteren. Het uitgangspunt hierbij ligt in de meerwaarde voor elk van de havens, voor de Vlaamse economie en voor het Vlaamse aandeel in het goederenvervoer in de Hamburg – Le Havre range.

De vier havenbesturen, de Vlaamse Havenvereniging en de Vlaamse overheid, die deze samenwerkingsnota ondertekenen, engageren zich er toe om de 30 actiepunten uit te voeren. Deze actiepunten situeren zich in zes verschillende domeinen:

1. Op het vlak van economische en commerciële samenwerking zullen de havens onder andere samenwerken om meer trafiek naar Vlaanderen te halen en om toegevoegde waarde projecten in het hinterland te creëren. De havens van Antwerpen en Zeebrugge slaan daarom de handen in elkaar om samen hun marktaandeel in de groeiende containertrafiek tussen Azië en Noordwest-Europa te vergroten. De havenbesturen van Oostende en Zeebrugge intensifiëren de samenwerking om cruises te promoten. De havens van Antwerpen, Zeebrugge, Gent en Oostende gaan ook gezamenlijke promotie en marketing voeren in het buitenland, door bv. samen hun deelname aan beurzen en missies voor te bereiden. In het najaar van 2013 zal minister Crevits een buitenlandse FPA-missie ondernemen om de vernieuwde samenwerking binnen Flanders Port Area te ondersteunen. Daarnaast wordt een goede wisselwerking met de academische wereld en kenniscentra gestimuleerd omdat vakkennis deel uitmaakt van de aantrekkelijkheid van Vlaanderen als maritieme regio.

2. Er zal tevens samengewerkt worden rond logistiek. Daartoe zal er worden gefocust op acties rond een betere ontsluiting van het achterland via spoor, binnenvaart en pijpleidingen. Zo overleggen de havenbesturen van Gent en Antwerpen over het voorzien van consolidatie- en ontkoppelingspunten in beide havens voor het vervoer van binnenvaartcontainers richting Frankrijk en wordt gezamenlijk naar oplossingen gezocht voor het blijvend verzekeren van spoorvervoer in de vier Vlaamse zeehavens.

3. Wat betreft de samenwerking rond beleidsthema’s zullen de Vlaamse havenbesturen, de private havengemeenschap en de Vlaamse overheid gezamenlijk de belangen van de Vlaamse havensector verdedigen. Binnen Flanders Port Area worden de onderwerpen besproken en de standpunten afgestemd. Vervolgens worden de gedragen standpunten overgemaakt aan het specifieke beleidsniveau. Er zal ook proactief ingespeeld worden op het Europees beleid vanuit de Vlaamse havencontext. Ook federale dossiers, die een impact hebben op de Vlaamse havens worden binnen Flanders Port Area besproken.

4. Operationele tools zullen samen ontwikkeld worden. Daar waar mogelijk zal door gezamenlijke ontwikkeling van havenbrede IT-applicaties het cargo-gerelateerde proces worden gefaciliteerd. Het forum om nieuwe ontwikkelingen in te brengen is het Cargo Community System waar de private sector uitdrukkelijk in betrokken is.

5. De vraag naar technisch geschoold personeel blijft hoog. Om meer synergie te realiseren in de verschillende initiatieven om arbeidskrachten aan te trekken, zullen studenten en werknemers gezamenlijk worden benaderd. Zo zullen bv. initiatieven van derden op vlak van onderwijs en arbeidsmarkt in haven- en logistieke context financieel en ook organisatorisch worden ondersteund door Vlaanderen.

6. Tot slot zal er ingezet worden op het vergroten van het maatschappelijk draagvlak van onze havens. Onbekend is onbemind. Bijna een kwart miljoen mensen werken in en rond onze havens. In 2010 waren Antwerpen, Zeebrugge, Gent en Oostende goed voor een toegevoegde waarde van bijna 31 miljard euro. Dit alles werd en wordt zoveel mogelijk gerealiseerd in harmonie met mens en natuur.

Vlaamse havendag
Na de succesvolle Vlaamse Havendagen van 2008 en 2011 organiseert de Vlaamse overheid daarom samen met de Vlaamse havens voor de derde keer een grote opendeurdag op zondag 22 september 2013. Jong en oud zullen een unieke blik achter de schermen krijgen en ondergedompeld worden in verschillende en verrassende havenactiviteiten. Onze vier Vlaamse havens zullen al hun geheimen prijsgeven. Wie denkt in de haven enkel stoere dokwerkers en zeebonken aan te treffen, zal aangenaam verrast worden. Clichés worden doorbroken en ieders kijk op werken, leven en wonen in de haven wordt letterlijk verruimd. Het motto van de derde Vlaamse Havendag is dan ook niet toevallig ‘Verruim je kijk op de haven’.

Minister Hilde Crevits: “Om de concurrentiepositie van de Vlaamse havens te verstevigen ondertekenen de havens van Antwerpen, Gent, Oostende en Zeebrugge, de Vlaamse Havenverenigingen en de Vlaamse overheid vandaag dit samenwerkingsakkoord met 30 concrete actiepunten. Iedereen engageert zich eensgezind om Vlaanderen tegen 2020 naar de Europese top te loodsen. Doelgerichte samenwerking versterkt de dynamiek en de competitiviteit in onze havens. Dit is niet alleen belangrijk voor onze vier economische poorten, maar ook voor de welvaart in Vlaanderen. Daar wil ik met Flanders Port Area, het samenwerkingsverband van en voor de Vlaamse havensector, volop voor gaan. Door op sommige terreinen samen in zee te gaan, kunnen onze havens hun rol als logistieke knooppunten van Vlaanderen en Europa maximaal uitspelen. In het najaar van 2013 onderneem ik dan ook samen met de vier havens een buitenlandse missie om die versterkte samenwerking binnen Flanders Port Area te ondersteunen. De Vlaming mag gerust fier zijn op de vier havens. De haven is er voor iedereen, maar dat is nog altijd onvoldoende bekend. Daarom organiseren we op 22 september 2013 een derde Vlaamse Havendag voor de hele familie.”

Eddy Bruyninckx, CEO Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen: “Sterk door samenwerk is al jaren het motto van de Antwerpse havengemeenschap. Als tweede belangrijkste haven van Europa legt Antwerpen graag met de andere Vlaamse havens de fundamenten opdat Vlaanderen in 2020 zijn Europese toppositie kan bewerkstelligen. Maar laat ons zeker niet vergeten dat we enkel resultaten kunnen halen, als we rekening houden met onze klanten. Samenwerking is erop gericht om een meerwaarde voor alle betrokken havens te realiseren. Dit akkoord bevestigt en erkent de lokale bestuursvorm van de haven als de meest doelmatige en de meest optimale om een competitieve werking van de haven te verzekeren. Maar dat lukt enkel als ook vanuit de Vlaamse en federale overheid de randvoorwaarden op punt worden gezet.”

Joachim Coens, CEO Port of Zeebrugge: “De schaalvergroting in de scheepvaart en de globalisering van de containersector stelt ons voor logistieke en commerciële uitdagingen die we best samen kunnen aanpakken. Het bundelen van onze krachten is het samen aanbrengen van het aanbod van verschillende logistieke platformen met een ambitie om een conceptueel antwoord te geven aan de noden van de sector. Die heeft nood aan een zo efficiënt en competitief mogelijke schakel in een logistieke keten die Europa bedient.”

Daan Schalck, CEO Havenbedrijf Gent: “Ook het Havenbedrijf Gent geeft zijn steun aan deze sterkere samenwerking. Ik kijk dan ook onder meer sterk uit naar de verdere ontwikkelingen op het vlak van een betere ontsluiting van het achterland. Gent zet hier, als multimodale haven op het kruispunt van alle Europese vervoersmodi, immers sterk in op de binnenvaart (Gent als consolidatiepunt om containers samen te brengen en te herverdelen naar diverse bestemmingenrichting Frankrijk) en het spoor (dieper in het achterland richting onder meer Frankrijk en Italië). De Havendag zal in Gent een ‘Havenfestival’ zijn, in samenwerking met het Festival van Vlaanderen Gent: bezoekers beleven de haven van binnenuit en kunnen op een tiental havengebonden locaties naar muziek luisteren.”

Paul Gerard , CEO Autonoom Gemeentebedrijf haven Oostende: “FPA is een ideale tool om het draagvlak van de havens te vergroten. De havens van Oostende en Zeebrugge hebben reeds gedurende enkele jaren een FPA in het klein opgebouwd voor de cruise-industrie. Dit heeft ons geen windeieren gelegd zowel voor wat betreft het stijgende aantal aanlopen als voor de appreciatie die we bij de bevolking hebben bekomen. De verbetering van het draagvlak is voor ons van cruciaal belang voor zowel infrastructuurwerken als voor de instroom van werknemers naar de havens toe.”

Nicolas Saverys, Voorzitter Vlaamse Havenvereniging: “De Vlaamse Havenvereniging lanceerde reeds in haar beleidsnota van 2006 een oproep tot meer samenwerking tussen de Vlaamse zeehavens. Idee was en is dat havens in Vlaanderen samenwerken om zo hun concurrentiepositie op mondiaal vlak te versterken en zo zowel hun eigen maar ook het gezamenlijke ‘Vlaamse’ marktaandeel verhogen. De gezamenlijke win moet dus bestaan uit de koek voor Vlaanderen te vergroten door bijkomend marktaandeel te verwerven, meer goederenstromen naar Vlaanderen te halen en deze zo duurzaam mogelijk te verankeren wat positief is voor zowel tewerkstelling als de creatie van toegevoegde waarde. De toppositie van Vlaanderen als logistieke hotspot wordt nu al bevestigd in tal van internationale rankings. Samenwerking tussen zeehavens als schakels in de supply chain kan deze toppositie op een duurzame manier verankeren. Met dit engagement van het Vlaamse gewest en de vier Vlaamse havenbesturen krijgt Flanders Port Area een tweede adem en de Vlaamse Havenvereniging geeft hier graag haar steun aan. Zowel de voorzitters van de 4 private havengemeenschappen van Vlaanderen, Alfaport Antwerpen, APZI Zeebrugge, de Oostendse Havengemeenschap en Vegho Gent, als de Vlaamse Havenvereniging als koepel van de private havengemeenschappen ondertekenen dan ook de tekst van het Flanders Port Area.”

Op de website www.flandersportarea.be vindt u de presentatie en de volledige de tekst van het samenwerkingsakkoord met de 30 actiepunten.