Mosselbanken inzetten om scheepswrakken te beschermen

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en het Programma naar een Rijke Waddenzee zijn op 27 juni met een bijzondere proef gestart. Voor het eerst wordt geprobeerd  schelpdieren in te zetten om scheepswrakken te beschermen. Naast bescherming leveren ze ook meerwaarde op voor de biologische rijkdom van de Waddenzee, zo is het idee.

Het gaat om het gebied van het rijksmonument ‘Burgzand Noord’ bij Texel, waar houten wrakken uit de 18eeeuw liggen. Hier lag vroeger de Rede van Texel, het voorportaal voor de haven van Amsterdam. Op deze locatie zijn in de loop van de eeuwen veel schepen vergaan en het gebied is internationaal befaamd vanwege de grote aantallen goed geconserveerde scheepswrakken.

De wrakken dreigen aangetast te worden door paalwormen
De bodem van de Waddenzee is daar heel beweeglijk, waardoor een aantal wrakken onder het zand vandaan zijn gekomen. De oude schepen dreigen nu aangetast te worden, vooral door paalwormen. Daarom heeft de Rijksdienst ze beschermd door ze af te dekken. Dat gebeurt sinds de jaren ’90 met steigergaas.

Uit onderzoek blijkt dat dit gaas kwetsbaar is. Door sterke stroming en soms ook door visserij raken ze beschadigd. Daarom is regelmatig onderhoud noodzakelijk. Het zou dus beter zijn als het gaas afgedekt zou worden met een sterker materiaal.

Diverse materialen worden het komende jaar uigeprobeerd
Daarom hebben de Rijksdienst en het Programma naar een Rijke Waddenzee de handen ineengeslagen: als experiment bevestigen ze nu een aantal materialen waarop naar verwachting schelpdieren, vooral mosselen, gaan groeien. Diverse materialen (zoals mossel-invangtouw, het zogenaamde Christmas rope, en kokosmatten) worden het komende jaar uitgeprobeerd. Uit onderzoek moet blijken wat het beste werkt. Als er op deze manier inderdaad mosselbanken op de wrakken ontstaan, zijn ze extra beschermd èn is de onderwaternatuur van de Waddenzee nog weer wat rijker geworden.